رأی وحدت رویه
دیوان عالی کشور
مطابق اصل 161 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، دیوان عالی کشور عالی ترین مرجعی هست که به اجرای صحیح قوانین در محاکم نظارت می کند و در همین راستا یکی از وظایف مهم دیوان عالی کشور ایجاد وحدت رویه قضایی است که هیئت عمومی شعب دیوان عالی کشور با صدور آراء وحدت رویه به این تکلیف مهم عمل می کند .
مطابق ماده 471 ق.آ.د.ک :
هرگاه از شعب مختلف دیوان عالی کشور یا دادگاهها نسبت به موارد مشابه ، اعم از حقوقی ، کیفری و امور حسبی ، با استنباط متفاوت از قوانین ، آراء مختلفی صادر شود ، رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور، به هر طریق که آگاه شوند ، مکلفند نظر هیأت عمومی دیوان عالی کشور را به منظور ایجاد وحدت رویه درخواست کنند . هر یک از قضات شعب دیوان عالی کشور یا دادگاهها یا دادستانها یا وکلای دادگستری نیز می‌توانند با ذکر دلیل از طریق رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور، نظر هیأت عمومی را درباره موضوع درخواست کنند . هیأت عمومی دیوان عالی کشور به ریاست رئیس دیوان عالی یا معاون وی و با حضور دادستان کل کشور یا نماینده او و حداقل سه چهارم روسا و مستشاران و اعضای معاون تمام شعب تشکیل می‌شود تا موضوع مورد اختلاف را بررسی و نسبت به آن اتخاذ تصمیم کنند . رأی اکثریت در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاهها و سایر مراجع ، اعم از قضائی و غیر آن لازم الاتباع است ؛ اما نسبت به رأی قطعی شده بی اثر است .
درصورتی که رأی ، اجراء نشده یا در حال اجراء باشد و مطابق رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور، عمل انتسابی جرم شناخته نشود یا رأی به جهاتی مساعد به حال محکومٌ علیه باشد ، رأی هیات عمومی نسبت به آراء مذکور قابل تسری است و مطابق مقررات قانون مجازات اسلامی عمل می‌شود .
