مرجع صالح به رسیدگی
به درخواست افراز
مال مشاع مالی است که چند نفر در جزء جزء آن با یکدیگر شریک باشند و سهم هر کدام از شرکا را نتوان از سهم شرکای دیگر بصورت جداگانه مشخص نمود . مال مشاع در مقابل مال مفروز قرار دارد و منظور از مال مفروز مالی است که صرفاً یک مالک دارد . حال چنانچه مالکین ملک مشاع بخواهند مال خود را از یکدیگر جدا کنند ، یکی از راه حل های آن افراز است .
افراز ملک یعنی تقسیم مال غیر منقول مشاع بین شرکا به نسبت سهم آنها از یکدیگر .
اما چه مرجعی صالح به رسیدگی به درخواست افراز است ؟
دو مرجع برای رسيدگي به درخواست افراز صلاحیت دارند . اولین مرجع اداره ثبت محل وقوع ملک مشاع و دومین مرجع صالح برای رسیدگی به این درخواست دادگاه عمومی محل وقوع ملک است . زمانی که نسبت به ملکی عملیات ثبتی خاتمه پیدا کند ، یعنی یا ملک دارای سند مالکیت باشد و یا در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد یا هرچند که نسبت به آن سند مالکیت صادر نشده است اما مراحل قانونی ثبت مال غیرمنقول انجام شده باشد در چنین شرایطی اداره ثبت محل وقوع ملک صلاحیت رسیدگی به درخواست افراز را دارد .
وقتی که عملیات ثبتی ملک مشاع به پایان نرسیده باشد و یا برخی از شرکای مال مشاع محجور و یا غایب مفقودالاثر باشند و یا در جایی که وراث جهت تقسیم ما ترک اقدام می کنند و در بین ماترک مال منقولی وجود داشته باشد در چنین شرایطی افراز باید از طریق دادگاه عمومی محل وقوع ملک مشاع انجام شود .
در صورتی که بنا به تصمیم واحد ثبتی ملک غیر قابل افراز تشخیص داده شود و همچنین در صورت صدور حکم قطعی از دادگاه بر غیر قابل افراز بودن ملک در مواردی که درخواست افراز از دادگاه انجام گردیده ، بر طبق ماده 9 آیین نامه قانون افراز و فروش املاک مشاع دادگاه شهرستان محل وقوع ملک بر حسب درخواست یک یا چند نفر از شرکاء که در رویه باید در قالب تقدیم دادخواست طرح شود ، دادگاه دستور فروش ملک مشاع را به واحد اجرای احکام خواهد داد .
